NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
88-(571) وحدثني
محمد بن أحمد
بن أبي خلف.
حدثنا موسى بن
داود. حدثنا
سليمان بن
بلال عن زيد
بن أسلم، عن
عطاء بن يسار،
عن أبي سعيد
الخدري؛ قال:
قال
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
"إذا شك أحدكم
في صلاته فلم
يدر كم صلى؟
ثلاثا أم
أربعا؟
فليطرح الشك
وليبن على ما
استيقن. ثم
يسجد سجدتين
قبل أن يسلم.
فإن كان صلى
خمسا، شفعن له
صلاته. وإن
كان صلى
إتماما
لأربع، كانت
ترغيما
للشيطان".
[ش
(كانتا ترغيما
للشيطان) أي
إغاظة له
وإذلالا.
مأخوذ من
الرغام وهو
التراب. ومنه:
أرغم الله
أنفه. والمعنى
أن الشيطان
لبس عليه
صلاته، وتعرض
لإفسادها
ونقصها، فجعل
الله تعالى
للمصلي طريقا إلى
جبر صلاته
وتدارك ما
لبسه عليه،
وإرغام الشيطان
ورده خاسئا
مبعدا عن
مراده، وكملت
صلاة ابن آدم].
{88}
Bana Muhammed b. Ahmed b.
Ebî Halef rivayet etti. (Dediki): Bize Mûsâ b. Dâvud rivayet etti. (Dediki):
Bize Süleyman b. Bilal, Zeyd b. Eslem'den, o da Âta' b. Yesar'dan, o da Ebu
Saîd-i Hudrî'den naklen rivayet etti. Ebu Said şöyle demiş: Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) :
«Biriniz namazında şekk
eder de üç mü, dört mü kaç rek'ât kıldığını bilemezse şekk'i atıversin de
yakînen bildiğinin Üzerine bina etsin. Sonra selam vermezden önce iki secde
etsin! Şayet beş rek'ât kılmışsa bu iki secde onun namazını çift yapar. Eğer dördü
tamamlamak için kıldıysa bu iki secde şeytanı çatlatmak için yapılmış olurlar.»
buyurdular.
(571) حدثني
أحمد بن وهب.
حدثني عمي
عبدالله.
حدثني داود بن
قيس عن زيد بن
أسلم، بهذا
الإسناد. وفي
معناه قال
"يسجد سجدتين
قبل السلام"
كما قال
سليمان بن
بلال.
{….}
Bana Ahmed b.
Abdirrahman b. Vehb rivayet etti. (Dediki): Bana amcam Abdullah rivayet etti.
(Dediki): Bana Dâvûd b. Kays, Zeyd b. Eslem'den hu isnâdla rivayet etti. Bu
hadîsin mânâsında olmak üzere Süleyman b. Bilâl'ın dediği gibi: «Selam
vermezden önce iki secde eder.» dedi.
İzah:
Bu hadîs ulemâya göre
Ebu Hureyre hadîsini tefsir etmektedir. Binaenaleyh Ebu Hureyre hadîsini de bu
mânâya almak îcâb eder. Yâni namazda şüphe eden kimse yakînen bildiği rek'âtlar
üzerine bina edecekdir. Sonra bu hadîs hades, meskûtdan mîras vs.'de şekk
hususunda şeriatın kaidelerine uygundur.
İmam Şafiî ziyâde için
secde mes'elesinde bu hadîsle istidlal etmişdir. Çünkü mukadder olan bir şey
mevcûd. gibidir. Fakat sair Şâfiîyye ulemâsı: «Bu hadîs-i İmam Mâlik mürsel
olarak rivayet etmişdir. Mâlik'in arkadaşları ise mürsel olup olmadığında
ihtilâfa düşmüşlerdir. Onu müsned olarak yalnız Atâ' rivayet etmişdir. Hâlbuki
mürsel olarak rivayet edenler Ata 'dan daha, kuvvetli hafızlardır, Bunlar başka
hadîsleri bu hadîs'e tercih ettirmeye kâfî gelecek bir ıztıraptır» demişlerse
de Nevevî bu sözleri bâtıl bulmuşdur. Çünkü mevsuk hafızların ekserisi hadîsi
muttasıl olarak rivayet etmişlerdir. Binaenaleyh bir tanesinin mürsel rivayeti
zarar etmez. Sonra İmam Mâlik'e göre
huccetdir.